Concrete doelstellingen: De kompasnaald van zelforganisatie

Pijler 4: concrete (team)doelstellingen

Afkomstig uit het boek “Professionals aan het stuur”

Zelforganisatie klinkt fantastisch: teams die zelf beslissingen nemen, verantwoordelijkheid dragen en eigenaarschap tonen. Maar zonder duidelijke richting kan die vrijheid snel omslaan in chaos. Daarom is pijler 4, Concrete doelstellingen (uit het boek: Professionals aan het stuur), essentieel voor succesvolle zelforganisatie. Teams hebben een helder kompas nodig om te weten waar ze naartoe werken en hoe ze hun voortgang kunnen meten.

In deze blog leer je hoe je concrete doelstellingen formuleert die motiveren, richting geven en eigenaarschap versterken.

Waarom zijn concrete doelstellingen belangrijk?

Zelforganisatie vraagt om een heldere koers. Zonder concrete doelstellingen ontbreekt die koers en ontstaat er verwarring over wat nu precies het doel is. Bovendien raken professionals gedemotiveerd als ze niet weten of hun inspanningen de juiste richting hebben. Daarnaast is het vieren van succes als je samen de doelstellingen haalt een bron van energie.

Concrete doelstellingen zorgen voor:

• Duidelijkheid: Iedereen weet waar hij of zij naar streeft.
• Verantwoordelijkheid: Teamleden nemen eigenaarschap over hun bijdragen.
• Focus: De aandacht ligt op de juiste prioriteiten.
• Meetbaarheid: Teams kunnen hun voortgang en resultaten monitoren.

Kortom, concrete doelstellingen vormen de ruggengraat van succesvolle zelforganisatie. Krijg als team in één dag scherp waar jullie samen voor gaan met onze teamtraining Team Mission™.

Bekijk Team Mission™

De 4 stappen naar concrete doelstellingen

Stap 1: Formuleer inspirerende en meetbare doelen 

Een doelstelling moet zowel motiverend als meetbaar zijn. Gebruik hiervoor de SMART-methode:

• Specifiek: Wat willen we precies bereiken?
• Meetbaar: Hoe weten we of we het doel bereikt hebben?
• Acceptabel: Is het doel haalbaar en passend binnen de context?
• Realistisch: Hebben we de middelen en vaardigheden om dit doel te realiseren?
• Tijdsgebonden: Binnen welke termijn willen we het bereiken?

Voorbeeld: In plaats van “We willen betere klanttevredenheid”, zeg je: “We verhogen de klanttevredenheidsscore van 7,5 naar 8,5 binnen zes maanden door het implementeren van een klantfeedbackprogramma.”

Stap 2: Betrek het team bij het formuleren van de doelen 

Zelforganisatie gaat over eigenaarschap, dus laat het team actief meedenken over de doelstellingen. Dit vergroot niet alleen het draagvlak, maar zorgt er ook voor dat de doelen aansluiten bij de praktijk.

Praktische aanpak:

• Teamworkshops: Organiseer een interactieve sessie waarin teamleden hun ideeën en ambities delen.
• Gebruik de ‘Waarom?-vraag’: Vraag bij elk voorstel door naar het waarom. Wat maakt dit doel belangrijk?
• Prioriteer samen: Geef teamleden inspraak in welke doelen prioriteit krijgen.

Tip: Gebruik de Golden Circle-methode van Simon Sinek om bij elke doelstelling het ‘waarom’ te achterhalen. Dit zorgt voor intrinsieke motivatie en helderheid.

Stap 3: Verdeel de verantwoordelijkheid 

Zelforganisatie vraagt om duidelijke rolverdeling. Als niemand zich eigenaar voelt van een doel, gebeurt er niets. Maak daarom van elk doel een teamdoel met gedeelde verantwoordelijkheid.

• Koppel verantwoordelijkheden aan specifieke teamleden: Wie neemt de lead?
• Zorg voor buddy-systemen: Laat teamleden elkaar ondersteunen bij lastige taken.
• Monitor voortgang: Plan regelmatig check-ins om de voortgang te bespreken en bij te sturen.

Werkvorm: Zet de doelen in een overzichtelijk schema, op één A4 waarin elk doel staat vermeld met:

• De verantwoordelijke(n)
• De meetpunten
• De tijdlijn
• Eventuele ondersteunende middelen

Stap 4: Maak voortgang zichtbaar en vier successen 

Het blijft niet bij doelen stellen. Het monitoren van voortgang en het vieren van successen is minstens zo belangrijk.

• Dashboards en voortgangsrapporten: Maak doelstellingen inzichtelijk door voortgang grafisch weer te geven.
• Korte reflectiemomenten: Bespreek tijdens teamoverleggen de vorderingen. Wat gaat goed en wat kan beter?
• Successen vieren: Sta stil bij behaalde doelen en waardeer de inzet van het team.

Voorbeeld uit de praktijk: In een productiebedrijf werkten zelforganiserende teams met maandelijkse voortgangskaarten. Elke kaart toonde de doelstelling, de voortgang en concrete acties. Teams voelden zich meer betrokken en wisten precies hoe ze ervoor stonden. Het gevolg? Meer motivatie en transparantie.

3 veelgemaakte valkuilen bij doelstellingen

1. Vage formuleringen 

Doelen als “We willen beter samenwerken” zijn te vaag en niet meetbaar. Maak ze concreter door bijvoorbeeld te zeggen: “We hebben elke week concrete verbeterpunten door het organiseren van een wekelijks evaluatiemoment van 30 minuten waarin we die bespreken.”

2. Teveel doelen tegelijk 

Als alles prioriteit heeft, heeft niets prioriteit. Focus op de belangrijkste doelen en werk die grondig uit.

3. Geen terugkoppeling 

Zelforganisatie betekent niet dat je doelen opstelt en er nooit meer naar kijkt. Blijf reflecteren, monitoren en verbeteren.

Hoe nu verder?

Concrete doelstellingen zijn onmisbaar voor succesvolle zelforganisatie. Ze geven richting, motiveren en maken het mogelijk om voortgang te meten. Door samen met het team doelen te formuleren en deze visueel en transparant te maken, zorg je voor een gevoel van eigenaarschap en gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Wil je meer weten over hoe jouw organisatie krachtige doelen kan stellen? Neem contact op en laten we samen bouwen aan effectief zelforganiserende teams!

Neem contact op

Bouw ook een ijzersterk team

Je hebt nu pijler 4 van de 10 pijlers waarop je een ijzersterk team bouwt gelezen. Wil je alle pijlers wekelijks in je mailbox ontvangen met praktische tips? Meld je dan hier aan voor deze nieuwsbriefreeks.

Team Mission™

In één dag scherp waar jullie voor gaan