Complexe vraagstukken vragen om slimme oplossingen en die ontstaan zelden binnen één vakgebied. Of het nu gaat om klimaatverandering, gezondheidszorg of organisatievraagstukken: de echte vooruitgang begint wanneer experts met verschillende achtergronden hun krachten bundelen. Interdisciplinair samenwerken maakt het mogelijk om problemen vanuit meerdere invalshoeken te benaderen en zo tot vernieuwende inzichten en effectieve oplossingen te komen.
Maar wat betekent interdisciplinair samenwerken nu precies? Waarom levert het zoveel op voor teams en organisaties? En hoe zorg je ervoor dat samenwerking tussen disciplines ook echt werkt in de praktijk? In deze volledige handleiding over interdisciplinair samenwerken lees je meer over de betekenis en impact van interdisciplinair samenwerken, bespreken we de voordelen én valkuilen, en laten we zien hoe de teamtrainingen van Het Teamlab teams helpen om deze samenwerkingsvorm succesvol te maken.
Kan de samenwerking binnen jouw team of verschillende afdelingen om wat voor reden dan ook een stuk beter? Bekijk het grote aanbod van onze teamtrainingen. Of er nu nog wat mist in de communicatie, het eindresultaat of wat anders, we hebben er een passende training voor!
Wat is interdisciplinair samenwerken? Interdisciplinair samenwerken is een concept dat verwijst naar het proces waarin professionals uit verschillende vakgebieden gezamenlijk werken aan het behalen van een gemeenschappelijk doel. Elk van deze professionals brengt zijn unieke perspectieven, vaardigheden, kennis en expertise in, wat leidt tot een veelzijdige en diepgaande benadering van het onderwerp of de uitdaging in kwestie.
De term ‘interdisciplinair’ benadrukt het feit dat de betrokken partijen uit verschillende disciplines komen. Dit kan variëren van wetenschap en technologie tot kunst en geesteswetenschappen. In een bedrijfscontext kunnen dit teams of individuen uit verschillende afdelingen zijn, zoals marketing, financiën, HR of bijvoorbeeld IT.
Het kenmerkende aspect van interdisciplinair samenwerken is het synergetische effect dat het produceert; het idee dat de gecombineerde inspanning en input van verschillende disciplines leiden tot resultaten die meer zijn dan alleen de som van hun individuele bijdragen. Dit synergetische effect wordt mogelijk gemaakt door de diverse perspectieven en vaardigheden die elk lid naar het team brengt, wat kan leiden tot innovatieve oplossingen en ideeën die anders misschien niet zouden zijn ontdekt.
Op veel plaatsen zijn teams nog mono-disciplinair ingericht: iedereen doet min of meer dezelfde werkzaamheden. Van oudsher was dat ook de reden om mensen bij elkaar in een team te zetten. Maar meer en meer zie je dat daarnaast andere organisatievormen of teamindelingen ontstaan.
Het is belangrijk om te begrijpen dat interdisciplinair samenwerken meer vereist dan alleen het samenbrengen van mensen uit verschillende disciplines. Het vereist:
Hoewel de termen vaak door elkaar worden gebruikt is er een belangrijk verschil tussen multidisciplinair samenwerken en interdisciplinair samenwerken.
Kort gezegd: multidisciplinair is samenwerken naast elkaar, interdisciplinair is samenwerken met elkaar.
Veel organisaties zien interdisciplinair samenwerken niet langer als optie, maar als noodzaak. Grote maatschappelijke en bedrijfsuitdagingen zijn namelijk te complex voor één vakgebied. Denk aan thema’s als:
Door kennis uit verschillende vakgebieden te combineren ontstaat een breder en realistischer beeld van het probleem. Bovendien leidt deze aanpak tot oplossingen die zowel praktisch als innovatief zijn, en breed gedragen worden binnen de organisatie.
Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dit: studies van de OECD (2020) laten zien dat interdisciplinair samenwerken bijdraagt aan innovatiekracht en beter beleid bij complexe vraagstukken.
Wil je als team écht effectief interdisciplinair samenwerken? Dan is het belangrijk om eerst te weten waar je nu staat. Wat gaat al goed binnen het team? En waar stokt de samenwerking? Bij Het Teamlab gebruiken we de Teamscan om dit inzichtelijk te maken. De Teamscan brengt in kaart hoe het team presteert op de 10 pijlers van een ijzersterk team. Denk aan gezamenlijke doelstellingen, taakverdeling en verbindend leiderschap. De uitkomsten geven heldere en meetbare aanknopingspunten voor teamontwikkeling.
Op basis van de resultaten kun je doelgericht aan de slag, bijvoorbeeld met een teamtraining of begeleidingstraject gericht op interdisciplinair samenwerken. Zo werk je niet op gevoel, maar met een duidelijk vertrekpunt én concrete inzichten in wat het team nodig heeft om beter te functioneren.
Interdisciplinair samenwerken brengt meerdere voordelen met zich mee.
Interdisciplinair samenwerken kan een broedplaats zijn voor innovatie en creativiteit. Wanneer professionals uit verschillende vakgebieden met elkaar samenwerken ontstaat er ruimte voor nieuwe ideeën die je binnen één discipline vaak niet zou bedenken. Ieder teamlid bekijkt een vraagstuk vanuit zijn of haar eigen achtergrond, ervaring en denkwijze. Deze diversiteit aan perspectieven zorgt voor een frisse blik op bestaande processen en uitdagingen.
Het combineren van uiteenlopende kennis leidt tot originele oplossingen die zowel creatief als praktisch zijn. Juist deze kruisbestuiving maakt interdisciplinair samenwerken zo waardevol voor organisaties die willen vernieuwen. Het daagt teamleden uit om verder te denken dan hun gebruikelijke denkkaders en stimuleert een cultuur van nieuwsgierigheid en vernieuwing binnen het team.
Veel problemen in organisaties zijn niet eendimensionaal. Ze spelen zich af op meerdere niveaus tegelijk. Denk daarbij aan mens, proces, structuur en cultuur. Door professionals uit verschillende disciplines samen te brengen ontstaat er een vollediger beeld van het probleem. Waar de een vooral let op de technische kant, richt de ander zich op gedrag, communicatie of impact op de klant.
Die combinatie van inzichten zorgt ervoor dat oplossingen beter aansluiten op de praktijk en écht werken. Bovendien verklein je de kans op eenrichtingsdenken of het missen van belangrijke factoren. Interdisciplinair samenwerken maakt het mogelijk om structurele oplossingen te ontwikkelen die breder gedragen worden binnen de organisatie.
Wanneer mensen met verschillende achtergronden moeten samenwerken, vraagt dat om bewuste communicatie. Je kunt niet automatisch aannemen dat iedereen dezelfde taal spreekt of dezelfde uitgangspunten hanteert. Interdisciplinair samenwerken leert teamleden om helder te communiceren, beter te luisteren en actief af te stemmen. Het vergroot het begrip voor elkaars werkwijze en versterkt het onderlinge respect. Teams die op deze manier samenwerken, ontwikkelen een hogere mate van onderlinge afstemming. Niet alleen binnen het team, maar ook richting andere afdelingen of externe partners. Dit draagt bij aan een cultuur waarin samenwerking de norm is, ook buiten de grenzen van het eigen vakgebied.
Het faciliteren van interdisciplinair samenwerken is geen eenvoudige taak. Het vergt inzet, toewijding en een duidelijke visie om een omgeving te creëren waarin professionals uit verschillende disciplines effectief kunnen samenwerken. Dit gaat veel verder dan alleen het bij elkaar zetten van een team van experts uit verschillende velden. Het vereist een cultuurverandering, sterke leiderschap en open communicatie:
Een open communicatiekanaal is een ander element van interdisciplinair samenwerken. Dit zorgt ervoor dat teamleden vrij kunnen communiceren over hun ideeën, zorgen en uitdagingen. Het voorkomt misverstanden en zorgt ervoor dat iedereen op dezelfde lijn zit. Open communicatie bevordert ook de transparantie en het vertrouwen binnen het team, wat onmisbaar is voor effectieve samenwerking.
Hoewel de voordelen van interdisciplinair samenwerken talrijk zijn, brengt het ook enkele uitdagingen met zich mee. Deze uitdagingen, indien niet goed beheerd, kunnen de effectiviteit van het team en de kwaliteit van het geleverde werk in gevaar brengen.
Een van de meest voorkomende uitdagingen is de mogelijkheid van conflicten tussen disciplines. Elk vakgebied heeft zijn eigen unieke manier van denken, terminologie en methodologieën. Deze verschillen kunnen leiden tot misverstanden, onduidelijkheden en zelfs conflicten. Bovendien kan er een hiërarchie van disciplines ontstaan, waarbij sommige disciplines als ‘superieur’ worden beschouwd ten opzichte van anderen, wat kan leiden tot spanningen en ongelijkheid binnen het team.
Tijdbeheer is een andere uitdaging bij interdisciplinair samenwerken. Het vergt tijd en geduld om een team van verschillende disciplines op te bouwen en te begeleiden. Dit proces omvat het leren kennen van elkaars vakgebieden, het bouwen van vertrouwen en respect, en het ontwikkelen van effectieve communicatie- en samenwerkingsmechanismen. Dit kan een aanzienlijke investering van tijd vergen, wat in sommige gevallen niet haalbaar of praktisch kan zijn.
Het coördineren van verschillende teams of disciplines kan ook complex zijn. Dit omvat het managen van verschillende agenda’s, doelstellingen, verwachtingen en werkstijlen. Er is een sterke en vaardige leider nodig die in staat is om het team te sturen en te coördineren, en die tegelijkertijd de diversiteit en uniciteit van elk teamlid waardeert en bevordert.
Ondanks deze uitdagingen, mits goed beheerd, kan interdisciplinair samenwerken een krachtig hulpmiddel zijn om complexe problemen op te lossen en innovatieve oplossingen te ontwikkelen. Het is belangrijk om bewust te zijn van deze uitdagingen en strategieën te ontwikkelen om ze effectief aan te pakken.
Deze voorbeelden laten zien dat interdisciplinair samenwerken breed toepasbaar is, van maatschappelijke vraagstukken tot concrete organisatievraagstukken.
Bij Het Teamlab weten we dat interdisciplinair samenwerken niet vanzelf ontstaat. Onze teamtrainingen helpen teams om effectief samen te werken over de grenzen van disciplines heen.
Door middel van energieke, praktijkgerichte oefeningen leren teams:
Interdisciplinair samenwerken betekent dat professionals uit verschillende vakgebieden intensief samenwerken aan een gezamenlijk doel. Ze combineren actief hun kennis, perspectieven en methodes om tot diepere inzichten en innovatieve oplossingen te komen. Lees meer.
Bij multidisciplinair samenwerken werken verschillende disciplines naast elkaar aan een vraagstuk, met beperkte integratie. Interdisciplinair samenwerken gaat een stap verder: disciplines worden bewust geïntegreerd en er is sprake van gezamenlijke verantwoordelijkheid en kennisdeling. Lees meer.
De belangrijkste voordelen zijn: meer innovatie, effectievere oplossingen voor complexe vraagstukken, en betere samenwerking en communicatie binnen teams. Teams leren breder denken en benutten elkaars expertise optimaal. Lees meer.
Enkele veelvoorkomende uitdagingen zijn conflicten tussen disciplines, complexiteit van coördinatie en tijdsdruk. Deze obstakels kunnen worden overwonnen met goed leiderschap, open communicatie en een sterke teamcultuur. Lees meer.
Een goede eerste stap is het in kaart brengen van de huidige samenwerking met een teamscan. Op basis daarvan kan een teamtraining gericht op interdisciplinair samenwerken helpen om de samenwerking te verbeteren en de communicatie te versterken. Lees meer.
Het Teamlab biedt praktijkgerichte teamtrainingen aan die teams helpen interdisciplinair samen te werken. Via onze Teamscan brengen we eerst de sterke en zwakke punten van het team in kaart. Vervolgens begeleiden we het team stap voor stap naar effectievere samenwerking over de grenzen van disciplines heen.
Adrienne Kleinschmidt
06-19193481
Stuur een e-mail
Het Teamlab
Het Teamlab helpt teams beter te functioneren. Dit doen we met korte, intensieve interventies voor teams en hun leidinggevenden. We onderzoeken samen wat beter kan, we trainen of begeleiden het team en zorgen voor direct resultaat. Gegarandeerd!
Nieuwsbrief
Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief en je krijgt regelmatig tips voor betere teamsamenwerking en nieuws over ons. We beloven je niet te spammen.
Contact
info@hetteamlab.nl
085-2377000
Johan Frisolaan 10
5263 BS Vught
Wij zorgen voor
ijzersterke teams
© Het Teamlab – Privacyverklaring – Algemene leveringsvoorwaarden – Klachtenprocedure
